OSB ve komorbiditeler

 

Grzadzinski, R., Huerta, M., & Lord, C. (2013)’e göre, OSB için tanı kriterlerini karşılamak için, bir çocuğun sosyal iletişim ve etkileşimin üç alanının her birinde ve ayrıca dört tür kısıtlı türün en az ikisinde kalıcı eksikliklere sahip olması gerekir. İletişimde ve çoklu bağlamlarda sosyal etkileşimde kalıcı eksiklik olmalıdır. Anormal sosyal yaklaşım ve normal ileri-geri konuşmanın başarısızlığından kaynaklanan sosyal-duygusal karşılıklılıktaki eksiklikler; çıkarların, duyguların veya etkilerin daha az paylaşılması; sosyal etkileşimleri başlatamama veya bunlara yanıt verememe buna örnek olarak verilebilir. Başka bir örnek,  zayıf entegre sözlü ve sözsüz iletişimden kaynaklanan, sosyal etkileşim için kullanılan sözlü olmayan iletişim davranışlarındaki eksiklikler; göz teması ve beden dilindeki anormallikler veya jestleri anlama ve kullanmadaki eksiklikler; yüz ifadeleri ve sözsüz iletişim eksikliğidir. İlişkilerin geliştirilmesi, sürdürülmesi ve anlaşılmasındaki açıklar, örneğin, çeşitli sosyal bağlamlara uyacak şekilde davranışı ayarlamadaki zorluklar; yaratıcı oyunu paylaşmada veya arkadaş edinmedeki zorluklar; akranlara karşı ilgi yokluğu da bunlara örnek olarak verilebilir.

Casanova ve ark. (2020)’na göre, OSB komorbidite olmayan ve olan alt türlere ayrılır. Komorbidite olduğunda, OSB’ye ek olarak epilepsi nöbetleri, çoklu sistem bozuklukları (GI komorbiditeleri), ve psikiyatrik bozukluklar görülebilir. Komorbiditelerin varlığı, düşük sosyoekonomi ve ölüm oranlarını artıran ek unsurlardır.GI komorbiditelerine örnek olarak, reflü, kabızlık, ishal, gıda alerjileri, kolitler, ülserler ve iltihaplı hastalıklar, uyku sorunları ve davranış bozuklukları verilebilir. GI bozukluklarını tedavi etmek, çoklu sistem bozukluğu yaşayan OSB hastasında çok çeşitli bozuklukları (zihinsel, davranışsal, uyku) hafifletmeye yardımcı olabilir.

Casanova ve ark. (2020)’na göre, egzersiz eksikliği, uygun olmayan beslenme, gıda seçiciliği OSB obezitesine ve yetersiz beslenmeye neden olur. Obezite, insülin direncine ve tip-2 diyabet, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalık, felç, uyku apnesi, gut, osteoartrite yatkın hale getirir. Obezite, OSB'li çocuklar arasında bir salgın olarak ortaya çıktı. Fazla kilo alımının önlenmesi kişiye özel tıbbın ana hedefidir.

Hughes ve Ashwood (2018), Candida Albicans'ı hedef alan antikorların OSB’li çocukların % 36'sında pozitif olduğunu bildirdi. Çalışma, OSB'li bireylerin fungal mikrobiyatalarına ve aynı zamanda önemli değişikliklerin (dysbiosis) olasılığına dikkat çekmektedir.

Ferguson ve ark. (2016)’na göre, artan stres tepkisi, OSB'nin gastrointestinal (GI) semptomlarını artırma eğilimindedir. Alt gastrointestinal sistem semptomları, OSB'de strese kortizol yanıtı ile ilgilidir. Stresle ilişkili- sitokinlerle ilgili olmayan- alt gastrointestinal sistem semptomları görülebilir. Gerileyen OSB'de gastrointestinal semptom-kortizol yanıt ilişkisi en güçlüdür.

Goodel, Druss ve Walker’a (2011) göre, zihinsel bir bozukluğa sahip olmak, kronik bir durum geliştirmek için bir risk faktörüdür, aynı şekilde tam tersi de doğrudur, kronik bir duruma sahip olmak, bir zihinsel bozukluk geliştirmek için bir risk faktörüdür. Tıbbi ve zihinsel bozuklukların birlikte ortaya çıkmasına yol açan yollar karmaşık ve çift yönlüdür.

Avni ve ark. (2018)’nda, OSB tanısına eşlik eden DEHB ve anksiyete grubunda, anksiyetenin ortaya çıkışı zayıf uyumsal işlevsellik becerileri ile ilişkilendirilmiştir. Bunun tam tersi de söylenebilir, DEHB ve anksiyete belirtilerinin varolması, OSB’de daha zayıf uyumsal işlevsel becerilerinin oluşmasına yol açmıştır.

Guerrera ve ark. (2019), OSB’ye eşlik eden psikiyatrik davranış problemlerinin, içselleştirme (daha az çevre ile etkileşime girme) ve dışsallaştırma (sözlü ve davranış olarak öfkeyi yansıtma) olarak karşımıza çıktığını belirtir.  OSB’de sorunlu davranışlar uyku bozukluğu ile artar.

 

References

1.       Grzadzinski, R., Huerta, M., & Lord, C. (2013). DSM-5 and autism spectrum disorders (ASDs): an opportunity for identifying ASD subtypes. Molecular autism, 4(1), 1-6.

2.       Casanova, M. F., Frye, R. E., Gillberg, C., & Casanova, E. L. (2020). Comorbidity and Autism Spectrum Disorder. Frontiers in Psychiatry, 11, 1273.

3.       Hughes, H. K., Rose, D., & Ashwood, P. (2018). The gut microbiota and dysbiosis in autism spectrum disorders. Current neurology and neuroscience reports, 18(11), 81.

4.       Ferguson, B. J., Marler, S., Altstein, L. L., Lee, E. B., Mazurek, M. O., McLaughlin, A., ... & Beversdorf, D. Q. (2016). Associations between cytokines, endocrine stress response, and gastrointestinal symptoms in autism spectrum disorder. Brain, behavior, and immunity, 58, 57-62.

5.       Goodell, S., Druss, B. G., Walker, E. R., & Mat, M. J. R. W. J. F. P. (2011). Mental disorders and medical comorbidity. Robert Wood Johnson Foundation, 2.

6.       Avni, E., Ben-Itzchak, E., & Zachor, D. A. (2018). The presence of comorbid ADHD and anxiety symptoms in autism spectrum disorder: clinical presentation and predictors. Frontiers in Psychiatry, 9, 717.

7.       Guerrera, S., Menghini, D., Napoli, E., Di Vara, S., Valeri, G., & Vicari, S. (2019). Assessment of psychopathological comorbidities in children and adolescents with autism spectrum disorder using the child behavior checklist. Frontiers in psychiatry, 10, 535.